Afgelopen 24 mei bewoog ik me schoorvoetend door de regen naar de Dam. Met lekkende schoenzolen kwam ik aan bij een aanzienlijke mensenmassa. Als tobbende eenling wilde ik me weer eens aan een demonstratie wagen. Onder het motto “De straat op” begon een breed gedragen protesttocht tegen populisme, angst en haat.

De laatste jaren was er cynisme in me gekropen. Waar ik vroeger nog weleens meeliep voor natuurbehoud en LGBT+-rechten, leek het vuur inmiddels gedoofd. Het dieptepunt was vorig jaar, toen tijdens Queer & Pride Amsterdam twee concurrerende marsen werden georganiseerd: één waar je met de Palestijnse, en één waar je met de Israëlische vlag kon zwaaien. De gespletenheid binnen de roze gemeenschap had niet schrijnender kunnen zijn. De slogan “Together” klonk hol, zo niet stuitend.

Vanaf het podium klonk de vraag, als een mantra: “Hoe laat is het?” Ik keek ongeduldig op mijn mobiel. Wat mij betreft: tijd om te gaan lopen. Gelukkig zag ik ineens een paar bekenden en gelijkgestemden. De sfeer was, ondanks de aanhoudende regen, hoopvol.

Wat was er in me veranderd? Niet lang daarvoor had ik Over tirannie van Timothy Snyder gelezen. Het boek had indruk gemaakt. Snyder stelt dat waakzaamheid geen luxe is, maar een plicht. Hij moedigt aan om kritische vragen te blijven stellen, geen genoegen te nemen met loze retoriek of valse geruststelling. Demonstreren is, volgens hem, een fysieke daad tegen de normalisering van wreedheid en uitsluiting.

Toen de menigte in beweging kwam, kwam ook ik los van mijn donkere gedachten, gevoed door de uitputtende stroom berichten over razzia’s, vernietiging en genocide waarmee we dagelijks worden geconfronteerd.

Mijn provisorische A4’tje, met daarop “Be yourself, no matter what they say”, een citaat van queerlegende Quentin Crisp, ontlokte af en toe een glimlach, maar bleek geen partij voor de regen. Na tien minuten was het een papperig vod.

In plaats daarvan werd me gevraagd mee te helpen het voorste spandoek te dragen, samen met vijf anderen. Ik aarzelde even: wat stond er precies op? Tegen racisme, check. Tegen islamofobie, check. Tegen afrofobie, check. Tegen antisemitisme, check. Tegen homofobie had er ook nog bij gemogen, maar hier kon ik, in ieder geval, letterlijk achter staan.

We zweepten elkaar op. “Fascisme… Nu niet, nooit niet!”
Bij het passeren van een hoop verse politiepaardenpoep: “Pas op, mensen! Shit! Weg met dit shitkabinet!” Er werd veel gejoeld, maar ook af en toe aan elkaar gevraagd of het nog goed ging. Die zorg ontroerde me.

Uiteindelijk keerden we moe en kleddernat terug op de Dam. Nog één keer brulde ik mee: “Hoe laat is het? Solidariteit!”

[Deze tekst is ook te beluisteren binnen aflevering 141 van Kulti Kulti, uitgezonden: zaterdag 14 juni 2025]