Divide et impera. Verdeel en heers. 2017 stond voor mij helaas in het teken van deze smerige tactiek en de gevolgen ervan. Oorspronkelijk bedacht als strategische zet in oorlogsconflicten, doet het zich des te meer gelden, nu. Het komt er op neer dat een machthebber verdeeldheid zaait onder diens opponenten, zodat deze minder geneigd zijn gezamenlijk ten strijde te trekken tegen die machthebber. Valse roddels, bevoordeling van een van de tegenpartijen en het tot zondebok bestempelen van de andere, alles is geoorloofd om tweespalt te verkrijgen. Waarheid, ethiek en sympathie dienen met leugens, chaos en geweld vermorzeld te worden ten gunste van het eigenbelang. Narcisten en psychopaten hebben ook niet zelden dit kunstje in hun trukendoos.

In de aanloop tot de Amerikaanse verkiezingen viel het me al op dat er een explosieve toename was van filmpjes over samenzweringstheorieën op Youtube. Lachend deelde ik op social media toen een video waarin gesuggereerd werd dat Hillary Clinton bezeten was van de duivel. Haha, zo absurd, zo creatief in elkaar gestoken, zo lekker fout! Het lachen verging me echter, toen ik zag dat het niet, zoals bijvoorbeeld de satirische rubriek LuckyTV in De Wereld Draait Door, werd ontvangen als een meesterlijke pastiche, maar getuige zeker 90 procent van de reacties, als een journalistieke uiting, als onthullend nieuws! Om over de geruchten dat zij aan het hoofd zou staan van een pedoseksueel netwerk in de kelder van een pizzeria nog maar te zwijgen. . Hier werd, willens en wetens, een virtuele plaag opgetuigd van veelvuldig gedupliceerde en gedeelde video’s, om maar zoveel mogelijk verdeeldheid te scheppen. Gif in de vijver. Olie op het vuur.

De drol die het momenteel geschopt heeft tot president van de Verenigde Staten, is wat dit betreft een goede leerling. Al of niet geholpen door Rusland, verstaat hij de kunst om spanningen tussen onderlinge groepen uit te buiten en haat in zijn voordeel te gebruiken. Zijn bizarre, door Kukident en/of cocaïne  deels gemummelde toespraak over het erkennen van Jeruzalem als hoofdstad van Israël, zal zeker voor nog veel bruikbaar vuurwerk zorgen in het Midden-Oosten en elders. In Amsterdam werd er een dag later al een koosjer restaurant getroffen door een aanslag van een Palestina-aanhanger. Bravo! Koren op de molen van diegene die baat heeft bij nog meer vijandigheid.

Wat een verademing dat die Sint met al zijn Pieten weer richting Spanje is gegaan! Ook die discussie was vol van verdeeldheid en polarisatie. Ik kan me niet onttrekken aan de gedachte dat er mensen zijn die garen hebben gesponnen bij het gebrek aan nuance: “Heerlijk, hoe zwart-wit alles gesteld kan worden!” Het is een geluk dat er nog geen doden zijn gevallen, in naam van het traditionele kinderfeestje.

Het meest van alles, raakt me de verdeeldheid binnen mijn vriendenkring. Het is relatief makkelijk te accepteren dat er bekenden op social media zijn die Putin een held, of Trump een genie vinden. Zeker op Facebook is het interessant om meningen te vernemen die afwijken van die in mijn comfortabele gutmensch-bubbeltje. Wat echt pijn doet is om intieme vrienden te zien radicaliseren. Ik heb een goede en gulle vriend, een dierenliefhebber, zeer intelligent en begaafd, van me af zien dwalen. Ik heb hem langzaam doch gestaag van GroenLinks naar VVD naar PVV zien gaan, en ik heb hem niet op andere gedachten kunnen brengen, noch mijzelf kunnen overtuigen vrede te hebben met zijn keuzes. Uren hebben we gediscussieerd, zonder dat we nader tot elkaar konden komen. Hij bleef in mijn ogen extreemrechts, en ik voor hem te multiculti. Wie ben ik om hem te beoordelen? En toch doe ik het. Het is triest om een vriend te verliezen na zoveel jaren. We lijken gegijzeld door de tijdgeest, die ons een mes op de keel zet. Het is slikken of stikken, kleur bekennen, het een en niet het ander..

[Deze tekst is ook te beluisteren: HIER, in de rubriek “Moedig Voorwaarts”, binnen aflevering 53 van LGBT+ Radioshow Kulti Kulti, uitgezonden: zaterdag 9 december 2017]