Met andere ogen kijk ik naar mezelf.

Op de cadans van de coronagolven, heb ik de voorbije zomerhitte aangegrepen als seizoen van verkenning en planning.

In de luwte ben ik gaan graven en spitten.

Wat zou ik nog kunnen doen voor het weer verboden zou zijn? Wat zou een aanzienlijke verbetering betekenen? Waar lag mijn ultieme buitenkans?

Ik keek in de spiegel, en wist het.

Ik dacht aan Michael Jackson en aan diens adembenemende transformatiekunst. Ik herinnerde me hoe hij voor mij de schoonheid benaderde van farao’s en goden.

Ik zag mezelf terug als jongen op de basisschool, met mijn spreekbeurt over de magie van de plastische chirurgie.

Mijn lang verwenste wallen zouden eindelijk moeten gaan wijken. Als de Grimburgwal zouden alle overtollige vetcellen verdwijnen in een sinkhole. En als ik dan toch bezig was, zou ik ook meteen de bovenoogleden van oudezijds naar nieuwezijds laten veranderen.

Eind september, zondagochtend om half 8, begaf ik me te voet naar de zorgvuldig uitverkoren kliniek.

Op mijn weg trotseerde ik nog eenmaal alle twijfel: de beteuterde blik van die vriend, toen ik zei wat ik van plan was, mijn middelbare leeftijd en onmacht daarover, mijn narcistische persoonlijkheidsproblematiek, mijn kinderlijke waangedachten en eenzaamheid.

Wie dacht ik eigenlijk dat ik was? Was ik niet gewoon een laffe masochist, die een ander geld betaalde om zich te laten verminken? Was ik niet totaal van het pad af, nu de enige man die me aan zou gaan raken sinds maanden, dat met een vlijmscherp scalpel zou doen?

Er kwam een rust over me toen de operatie begon. De arts, die naast dat hij precies begreep wat me in de spiegel stoorde, en ook een geschikte oplossing daarvoor aanbood, had de betreffende ingreep prachtig in zijn vingers, en wist me er op een prettige en vakkundige manier doorheen te loodsen.

Ik gaf me totaal aan hem over, en daarna aan het grillige helingsproces.

Dagenlang gutste het wondvocht en bloed uit mijn ooghoeken. Mijn wangen waren alle kleuren van de regenboog. Mijn ogen waren door de zwelling gereduceerd tot spleetjes. Ik zou nou eenmaal voor onbepaalde tijd een monster moeten zijn om later eventueel mooi te kunnen worden.

Hoe vertroebeld mijn blik ook was, mijn intenties bleken uiteindelijk kristalhelder in mijn isolement. Ik kon niet fronsen, maar wel lachen om mijn zelfverkozen lot.

Ik had dit immers niet voor iemand anders gedaan, noch uit de ijdele hoop op bewondering, goedkeuring of geluk. Ik deed het puur voor het cosmetische effect, en puur voor mezelf.

Gek genoeg voel ik me hierdoor nu, hoewel mensen zeggen dat ik er jonger uitzie, juist voor het eerst een beetje volwassen.

[Deze tekst is ook te beluisteren: HIER, binnen aflevering 87 van LGBT+ Radioshow Kulti Kulti, uitgezonden: zaterdag 12 december 2020]

Ik moet achter in de 20 zijn geweest, toen ik voor het eerst de op het gelijknamige toneelstuk gebaseerde film The Boys In The Band (1970) zag. De film verhaalt van een verjaardagsfeestje in New York, waar 7 homoseksuele vrienden elkaar ontmoeten. Een onverwachte gast en een homofobe uitbarsting, zetten het drama op scherp. Toentertijd was ik verbaasd door het wat ouwelijke gedrag van de opgevoerde dertigers, maar vooral ook geschokt door de bijzonder vernederende en kwetsende opmerkingen waarmee de verschillende personages elkaar wisten te fileren.

Vanwege een nieuwe versie, die onlangs verscheen op Netflix, toog ik naar mijn favoriete thuisbioscoop om zowel de oorspronkelijke als de 2020-versie te bekijken. Nu ik zelf een veertiger ben, kijk ik met andere ogen naar het origineel. Het over en weer uitwisselen van beledigingen, kan ik nu beter plaatsen in de historische context van Amerika in 1968, waar het zich afspeelt. Homo zijn pre-Stonewall was een hachelijk en wanhopig bestaan. Het luchtige begin van de film is slechts geraffineerde afleiding. De vrienden zijn stuk voor stuk als katten in het nauw, en als ze elkaar onderling emotioneel te dicht naderen maken ze rare sprongen, en halen onverbiddelijk naar elkaar uit. Ze zijn niet zomaar bitchy, ze herkennen elkaars afweermechanismen en vallen elkaar aan omdat ze zich geen raad weten met zichzelf. De grimmige motor van het verhaal blijkt onversneden zelfhaat.

De nieuwe versie stelt helaas teleur omdat deze weinig toevoegt aan de eerdere opzet. Het zijn dezelfde dialogen in vrijwel hetzelfde decor. Het feit dat voor de huidige remake een groepje beroemde en succesvolle, openlijk homoseksuele acteurs is gevraagd, is op zich wel een emancipatoire triomf. Toch mis ik de rauwheid van het origineel, zoals bij de bezwete gezichten tijdens het gruwelijke telefoonspel. Zachary Quinto mag daarbij dan zijn uiterste best doen om Harold, de zelfverklaarde “32 year-old, ugly, pock marked Jew fairy” te spelen, toch schemert zijn bekende mooie gezicht me net iets te duidelijk onder de make-up door, om volkomen geloofwaardig te zijn.

Naar mijn smaak is alles net wat gelikter, doch wat dunnetjes overgedaan. De urgentie, die er 50 jaar geleden vanaf spatte, is nu vervlogen, maar de film is zeker een krachtig eerbetoon aan de visie van toneelschrijver Mart Crowley (1935-2020). Voor de geschiedenis en voor nieuwe generaties is het schitterend dat deze cult-klassieker nu weer in de belangstelling staat.

[Deze tekst is ook te beluisteren: HIER, binnen aflevering 85 van LGBT+ Radioshow Kulti Kulti, uitgezonden: zaterdag 10 oktober 2020]

Mijmerend over Pride Amsterdam 2020, slenter ik door de Indische buurt en stuit op het veldje naast het spoor, waar spoedig een wolkenkrabber zal verrijzen. De bouwwerkzaamheden verbleken echter bij de fruitige triomf die het veldje omzoomt: sappige, fonkelende, diepzwarte bramen! Het is het bloeiende restant van wat ooit een mussenparadijs was. Als ik echter mijn oor te luister leg, hoor ik niks meer tjilpen of zingen. Waar zijn al die vogels gebleven?

Deze corona-editie van Pride Amsterdam stemt me melancholisch. Net zoals die bramen, is de tijd weer helemaal rijp voor de jaarlijkse festiviteiten, maar de LGBT+-gemeenschap zit dit jaar noodgedwongen weggestopt thuis, en is daarmee minder zichtbaar.

Onbekend maakt onbemind. Zonder zichtbaarheid immers geen communicatie, geen begrip en geen emancipatie. Los van de mogelijkheid in vrijheid helemaal jezelf te kunnen zijn op een boot, is het een cruciale functie van Pride om ook diegenen wiens stem in eigen land gesmoord wordt, te vertegenwoordigen. Het is daarom betreurenswaardig dat het zogenaamde “Monument van Zichtbaarheid”, waar de 72 vlaggen tentoongesteld zouden worden van landen waar homoseksualiteit nog steeds strafbaar is, op last van de gemeente wegens drukte niet op het Rokin te zien zal zijn.

De gedwongen stilte maakt kwetsbaren kwetsbaarder, soms zelfs vogelvrij. In het vacuüm van onbewaakte ogenblikken is de afgelopen tijd pijnlijk duidelijk geworden hoe tolerant Nederland echt is. Ik denk daarbij aan Fabio en Daniel, die bespuugd en uitgescholden werden omdat ze hand in hand door nota bene deze zelfde buurt liepen. Ik denk aan Daan die afgelopen weekend op een openluchtfeest in Noord aangevallen en geslagen werd, en bijna in het water werd gegooid omdat hij in de ogen van anderen te veel afweek. Ik denk helaas ook aan dat recente moment dat iemand mij op straat uitmaakte voor “lelijke poot”, en die akelige episode van toen een kale man me achtervolgde vanuit een uitgestorven supermarkt, en ik me, net op tijd, wist te ontworstelen aan zijn dreigende en homofobe gebrom, door die enige toevallige passant aan te klampen voor een praatje..

De politiek schiet ondertussen schrikbarend tekort. Minister Grapperhaus mag zich dan verwaardigd hebben een stukje de Reguliersdwarsstraat op te lopen met slachtoffers van anti-LGBT+-geweld, maar die hand in zijn zak, en vooral het gebrek aan concrete maatregelen, maakt het toch tot weinig meer dan een aardig cameramomentje.

Beduidend ernstiger is het geval van de gewezen voorzitter van Pride Amsterdam, Frits Huffnagel. Niemand heeft dit jaar het inclusieve imago van de Pride meer schade toegebracht dan hij, met zijn walgelijke uitspraken over vluchtelingen, die naadloos aan lijken te sluiten bij het fascistische gebral van Baudet. Het heeft me dan ook ten zeerste verbaasd dat het bestuur hem zolang de hand boven het hoofd heeft gehouden, en zich pas gewonnen gaf toen bijna 100 organisaties aandrongen op zijn vertrek.

Om niet af te glijden in cynisme en bitterheid, vervolg ik mijn wandeling richting het einde van de Czaar Peterstraat, en vraag me af wat ik kan doen om iets positiefs bij te dragen tijdens deze Pride. De verfspatten op de bovenkant van de brug lachen me, bij het achterom kijken, zeer subtiel doch onmiskenbaar toe: rood, oranje, geel, groen, blauw, paars! Toch maar eindelijk eens lid worden van het COC? Een grote vlag kopen en die fier in de wind laten wapperen buiten mijn raam? Extra LGBT+-kunstenaars en -initiatieven steunen? Allemaal goed, genoeg te doen!

Fijne Pride, iedereen!

Wat is waarheid? Ik kijk met fascinatie naar de Netflix-miniserie Hollywood, en verzand in verwarring.. Het door Ryan Murphy en Ian Brennan geschetste gouden Hollywood van net na de Tweede Wereldoorlog is immers realistisch in stijl en toon, doch fictief in de plotontwikkeling. Ik wil als toeschouwer mijn ongeloof opschorten en aannemen dat het, zoals de serie beweert, toen al wèl mogelijk was om ruimte te scheppen voor meer diversiteit en inclusiviteit in de filmbranche, maar de werkelijke geschiedenis speelt me parten. De serie roept veel vragen op. Was acteur Rock Hudson echt zo’n sulletje? Waren er toen echt niet-witte en LGBT+ filmmakers die een lans braken, en nog een Oscar wisten te winnen ook? Nee! Ik weet het, en dat schuurt. Nee, het schrijnt.

Helaas weet ik ook te veel van Freddie Mercury om de biopic Bohemian Rhapsody ten volle te kunnen waarderen. Hoewel ik besef dat het voor nieuwelingen een prachtige introductie kan zijn, struikel ik over de feitelijke discrepanties. Oe toch, dat drama, dat maakte dat Freddie in één dag zijn hiv-diagnose kreeg, uit de kast kwam tegenover zijn ouders, en daarna ook nog even optrad op Live Aid! Oe toch, die scène waarin Freddie spijt betuigt van zijn decadente en eenzame homoseksuele levensstijl en zijn bandleden smeekt hem terug te nemen! Een leek zou acteur Rami Malek in zijn rol van Freddie op zijn blauwe ogen geloven.. ware het niet dat Freddie in het echt schitterende bruine ogen had!

Zo zijn er meer in het oog springende valse details binnen vergelijkbare biografische verfilmingen. Zo is daar, onterecht, het sociaal ongemakkelijke stereotype waarmee computergenie Alan Turing wordt uitgebeeld in The Imitation Game, en wordt er in Stonewall een niet-bestaande cisgender witte jongeman als grote held opgevoerd. Het mag dan weliswaar de verhalen voor een groter publiek meer invoelbaar en verkoopbaar maken, toch klopt het van geen kant.

Ik merk dat hoe nader de feiten mij persoonlijk raken, hoe puristischer en onverdraagzamer ik word ten opzichte van de fantasie: “Maar zo wàs het niet!” Het summum hiervan heb ik mogen smaken toen ik ooit muze bleek, in de literatuur, de pulplectuur en het cabaret. Een paar maal heb ik de dubieuze eer gehad mezelf weerspiegelt te zien in de verbeelding van anderen, als bijpersonage, als antagonist, en als lachwekkende karikatuur. Heerlijk toch, die Schone Kunsten! Maar je moet er toch wel even wat schaamte en woede voor verbijten, om het louter op de artistieke waarde te kunnen beoordelen.

Zelf heb ik ook genoeg boter op mijn hoofd, wat dit betreft. In mijn columns doe ik immers niet anders: ik laat weg, combineer en cureer mijn observaties ten dienste van het verhaal wat ik wil vertellen. Ook ik bedien me van leugens om mijn subjectieve waarheid kracht bij te zetten.

Misschien is het voor mij nog het moeilijkst te verteren dat “de werkelijkheid” niet bestaat, en dat de geschiedenis doorgaans het verzamelde broddelwerk blijkt van de mensen met toevallig de meest elegante, welgevallige of plausibele uitvluchten. Daarbij is niets onomstotelijk, en is alles slechts waar-àchtig.

[Deze tekst is ook te beluisteren: HIER, binnen aflevering 84 van LGBT+ Radioshow Kulti Kulti, uitgezonden: zaterdag 11 juli 2020]

Detail van “La Verité” (1870) van Jules Joseph Lefebvre

Een zonnige maandagmiddag. Ik loop schoorvoetend door de Indische buurt van Amsterdam. Na maanden van louter hoogst noodzakelijke winkelbezoekjes, overweeg ik nu toch eens wat te laten doen aan die zwabber op mijn hoofd. Hoelang was mijn laatste vakkundige knipbeurt ook weer geleden? Oei, was dat niet net voor de kerst? Mijn tussentijdse poging tot temmen en fatsoeneren ten spijt, is mijn haardos nu echt een vormeloze bos geworden.

Dan stap ik de eerste de beste barbershop binnen, en twijfel meteen zodra ik de drempel ben gepasseerd. Naast schaamte over mijn verwaarloosde coupe, vrees ik afwijzing, protocollaire rompslomp en een nieuwe angstaanval, zoals ik die laatst in de Action had, toen een oudere dame ontstellend dichtbij me kwam staan.

Aha. De barbershop blijkt niet druk. Sterker nog: ik mag direct plaats nemen! De kapper, een veertiger met een schitterende grijze kuif, komt dadelijk ter zake, en vraagt wat ik wil. Tja.. Er borrelen spontaan allerlei wensen op, maar ik zeg maar dat ik het van achter en aan de zijkanten flink kort wil, en boven langer.

Het moment dat hij aanvangt met zijn kapkunsten heeft wat plechtigs, alsof hij het lint van anderhalve meter rondom mijn huidhonger doorknipt. Deze man, wiens naam ik niet weet, wiens gezicht ik alleen maar gedeeltelijk kan zien, is immers de eerste mens sinds 3 maanden die me aanraakt.

Even ben ik bang dat ik het niet aan zal kunnen, dat zijn aanraking me zal overweldigen. Zijn zachte blik en doeltreffende handen weten me echter gerust te stellen. Geen paniek, maar eerder ontroering valt me ten deel.

De kapper moedigt niet aan tot een gesprek, maar lijkt op te gaan in het snoeien en het stileren. Hij doet me aan Tan France van de serie Queer Eye denken, maar ik hou het voor me.

Waar sommige kappers ietwat bruusk je hoofd in verschillende posities duwen, ofwel kortaf eisen dat je naar voor of achter buigt, weet hij me vloeiend en zonder weerstand te krijgen waar hij me hebben wil. Misschien gaat het wat te ver om te beweren dat we elkaar perfect aanvoelen, maar zo lijkt het even wel te zijn. Het is niet erotisch, maar in alle verstilling juist meditatief, en onmiskenbaar teder..

Als op wolken loop ik daarna terug naar huis. Precies wat ik nodig had.

[Deze tekst is ook te beluisteren: HIER, binnen aflevering 83 van LGBT+ Radioshow Kulti Kulti, uitgezonden: zaterdag 13 juni 2020]

Kent u de uitdrukking “kent u die uitdrukking”?

Het zijn de gevleugelde woorden van dominee Gremdaat, alter ego van tv-maker, cabaretier, (stem)acteur, toneelschrijver en journalist Paul Haenen (1946), die momenteel dagelijks via verschillende kanalen Troost TV de wereld instuurt.

Ogenschijnlijk moeiteloos improviseert hij rechtstreeks vanuit het Betty Asfalt Complex urenlange uitzendingen aan elkaar. Zijn kenmerkende relativerende humor en oprechte interesse in de mensen die hij interviewt, zijn daarin als een balsem voor deze wankelmoedige tijd.

Daarnaast is er nu ook van zijn hand “Ik heb bekend – dagboeken 1958-1965” verschenen, ten onrechte wat ondergesneeuwd door de huidige crisis. In deze bundel leren we Paul Haenen kennen vanaf de vele bladzijdes uit zijn puberdagboeken, en zijn we deelgenoot van zijn persoonlijke ontwikkeling tussen zijn 12de en 19de levensjaar.

Het heeft iets voyeuristisch om een dagboek te lezen, omdat we immers iets lezen wat nooit bedoeld is om door derden gelezen te worden. Tegelijkertijd is het fascinerend en meeslepend om iemands intieme denkwereld met iedere bladzijde te zien groeien.

De jonge Paul Haenen doet verslag van diens woelige gezinsleven, met zijn krenterige vader en pleinvrezende moeder, en de perikelen op school, maar minstens zo interessant is wat hij niet durft op te schrijven. Hoewel de toon doorgaans voortvarend en monter is, proef je als lezer tussen de regels door de pijn van een buitenstaander.

Het dagboek laat zien hoe hij omgaat met de ruzies binnen zijn familie. In plaats van er schande van te spreken of over te klagen, schetst hij de conflicten alsof het sappige verhaaltjes in een sensatieblad zijn. Het is opwindend zo de kiem van zijn latere toneelwerk en hilarische sketches te zien in zijn talent om het alledaagse dramatisch uit te vergroten.

Het dagboek blijkt ook een broodnodig hulpmiddel te zijn om zijn eenzaamheid te onderkennen en mogelijk te overwinnen. Hoezeer deze eenzaamheid verbonden is met zijn ontdekking homoseksueel te zijn, blijkt naarmate het dagboek vordert.

Voor menig LGBT+’er zal het pijnlijk herkenbaar zijn: het gevoel er niet bij te horen, de twijfel, en het hunkeren naar vriendschap. Daarna het compensatiegedrag: de ambitie van Paul om zich te mengen in het debat over de publieke omroep door middel van ingezonden brieven, zijn amechtig pogen om populair te worden en uit te blinken.

In het nawoord, een verhelderend interview, blijkt dat het allemaal uiteindelijk meer dan goed is gekomen. Paul Haenen vond zijn geliefde, Dammie van Geest, en niet veel later ook zijn creatieve draai en authentieke stijl, in het midden van de jaren ’70.

Persoonlijk zal ik altijd schatplichtig zijn aan Pauls werk, maar ook zijn strijdlust en moed. Nog zie ik mezelf zitten in het tv-publiek van Haenen voor de nacht in 1993, toen ik 17 was, en mijn eigen dagboekje bijhield. Ik zat nog in de kast, en was minstens zo eenzaam, en zeker zo ambitieus. Niet lang daarvoor had een klasgenootje me Paul Haenens roman “Wacht maar jongen” toegespeeld, met de opmerking dat het “echt iets voor mij” zou zijn. Ik bloosde van oor tot oor, maar waagde me toch naar de tv-opname in Amsterdam, voor het eerst bewust te midden van allerlei gevoelsgenoten die in alle vrijheid zichzelf durfden te zijn.

In de 27 jaar die volgden, ben ik, met tussenpozen, steeds weer teruggekomen. Paul optredens, voorstellingen, video’s en nu ook zijn Betty Asfalt TV, voelen als een warm bad, vertrouwd en geborgen. Met dominee Gremdaat weet hij zich de laatste tijd ook nog eens te vernieuwen met de geruststellende en optimistische dagafsluitingen op Youtube, net voor het slapengaan.

Op de vraag van mijn moeder of ik soms op jongens viel, moest ik, toen ik 17 was, het antwoord vooralsnog schuldig blijven. Maar wat ik wel met haar durfde te delen was dat ik Paul Haenen heel fantastisch vond!

En zo is het gebleven. “Met spekjes, of wat dan ook, daarin..”

[Deze tekst is ook te beluisteren: HIER, als onderdeel van een eerbetoon aan Paul Haenen, binnen aflevering 81 van LGBT+ Radioshow Kulti Kulti, uitgezonden: zaterdag 11 april 2020]

Terwijl buiten de natuur explodeert, lijkt de mensheid binnenshuis langzaam weg te kwijnen en te imploderen.

De afgelopen weken waren vervreemdend en beklemmend. De zogenaamde intelligente lockdown heeft bij velen geleid tot een gestage emotionele verwijdering.

Als zelfverklaarde introverte hoogsensitieveling zou dit een kolfje naar mijn hand moeten zijn. Hoewel ik dankbaar ben voor het dak boven mijn hoofd en de gepriviligeerde positie waar ik me in bevind, breekt deze isolatie me toch op.

Een maand geleden openbaarde de huidhonger zich aan me, en nestelde zich diep in mijn wezen. Wat ik ooit ervoer als een heilzaam, zelfgekozen semi-kluizenaarschap (“Ik heb nou eenmaal veel tijd alleen nodig om dingen te verwerken”) is verworden tot een gedwongen ballingschap.

Het schrijnende gemis nadat ik een vriend van een afstand gedag heb moeten zeggen, voelt als koffie zonder cafeïne. Het mag dan een beetje hetzelfde smaken, het opwekkende effect blijft uit.

Wat doet het met een mens als je voor onbepaalde, zeker lange tijd, onaanraakbaar bent verklaard? Het is bekend dat babies sterven bij gebrek aan huidcontact, maar wat gebeurt er met mensen van oudere of middelbare leeftijd in dit geval?

Het lijkt erop dat we ons massaal proberen zoet te houden met surrogaat. Bij gebrek aan hetgeen we eigenlijk verlangen, maar iets aangrijpen wat er enigszins bij in de buurt komt, maar wat ons toch niet vervult.

Verslavingen verdiepen zich of breiden zich nu uit. Depressie en angsten laaien op. Met moeite verworven psychisch evenwicht raakt verstoord.

Van de week stortte mijn persoonlijke kaartenhuis van surrogaten even in, toen mijn internetverbinding ’s avonds laat het begaf. Weg sociale media als vervanging voor fysiek contact. Weg oeverloos escapisme van de boze naar de fantasiewereld. Weg Netflix. Weg snelle porno.

Toen ik me naar de router in de meterkast op de gang spoedde, trof ik daar de buurman, die precies hetzelfde probleem bleek te hebben. Vertwijfeld keken we elkaar aan. Wat nu? En bovendien: was er wel anderhalve meter afstand tussen ons in?

Niet veel later schoot ik mijn jas aan en begaf me toen maar op straat, richting nachtwinkel, terwijl ik donders goed wist dat ik daar niet zou vinden wat ik zocht.

Ik weet inmiddels niet meer zo goed of ik nu banger ben voor andere mensen of voor mezelf..

[Deze tekst is ook te beluisteren: HIER, in de rubriek “Moedig Voorwaarts”, binnen aflevering 81 van LGBT+ Radioshow Kulti Kulti, uitgezonden: zaterdag 11 april 2020]

Met een volgehamsterde boodschappentas ploeg ik me een weg terug naar huis over een modderig pad. Een bloeiende struik met felgele bloemen trekt mijn aandacht. Zijn het chinese klokjes die mij roepen? Ik steek mijn hand uit en streel langs de takjes, waarbij een aangename geur vrijkomt. Zowaar voel ik ineens toch het voorjaar! Huidhonger.

Ineens smacht ik te zijn zoals deze bloemen: open en uitbundig. Ik denk aan mijn fles Bal à Versailles, mijn liefde voor parfum en complimenten die ik mocht ontvangen, nog niet zo lang geleden. Ooit vond iemand me uitermate de moeite van het plukken waard. Nu doen de protocollen me de lol vergaan. Waarom zou ik lekker willen ruiken als niemand meer zo nabij durft te komen dat ik ruikbaar ben? Huidhonger..

Onwillekeurig moet ik denken aan het personage Oliver in André Acimans vervolg op Call Me By Your Name, genaamd Find Me. Hoewel de roman me teleurstelde, blijft de beschrijving van een oudere Oliver me al te zeer bij: een man van zowat exact mijn eigen leeftijd, ooit gewend dat de meeste mensen er gediend van waren door hem aangeraakt te worden, maar nu inmiddels beschroomd en steeds minder zelfverzekerd daarin. Huidhonger.

Ik moet ook denken aan de verlangens van anderen. Die stramme handdruk van die oudere heer die net iets te lang aanhield. Die wurggreep waarin die ladderzatte kennis me probeerde te smoren. Die gewoonte van die vriendin om haar woorden kracht bij te zetten door me stevig in de arm te knijpen. Allemaal huidhonger.

Mijn huid tintelt als ik die bijzondere ontmoeting op dat feestje van laatst in mijn herinnering terugroep. We leken elkaar te zien voor wie we waren, en genoten ogenschijnlijk van elkaars aanwezigheid. We schenen even samen te vloeien in het moment, maar de fysieke afstand werd maar niet overbrugd. Was het verlegenheid, onmacht of verbeelding?

Opeens verschijnt er dan een zwarte kat op mijn pad. Het beestje is schichtig, maar ook nieuwsgierig. Hij schurkt tegen mijn scheenbeen, kronkelt om mijn enkel en wil graag geaaid worden. Heel even kan ik mijn geluk niet op..

[Deze tekst is ook te beluisteren: HIER, in de rubriek “Moedig Voorwaarts”, binnen aflevering 80 van LGBT+ Radioshow Kulti Kulti, uitgezonden: zaterdag 14 maart 2020]

Het moest er toch weer eens een keer van komen. Aan het einde van de jaren ’10, nog niet zo lang geleden, waagde ik weer eens een bezoekje aan de homosauna. Zou ik het nog kunnen? Zou ik op de jachtvelden van de lust de gouden combinatie kunnen terugvinden van begeren en tegelijk begeerd worden?

Rozig van wat wijn begaf ik me naar de plek waar ik steevast ga als ik net in de sauna ben aangekomen en mijn strategie wil overdenken: het bubbelbad. Oh, dat weldadige, vrije en tijdloze gevoel even helemaal omgeven te zijn door al dat warme geborrel en gebruis..

Aan weerszijden zaten reeds een wat oudere man en een jongere jongen te converseren. Een daddy en een twink verwikkeld in een discussie, die enigszins verhit bleek.

“Je raakte eerder wel degelijk mijn knie aan, terwijl je daar geen expliciete toestemming voor hebt gevraagd. Ik vind dat echt niet kunnen.”

De oudere man lachte daarop smalend op het verwijt van de jongen.

“Dit is een safe space, en dit soort gedrag hoort hier echt niet. En je gedraagt je alsof je er nog trots op bent ook.”

“Ach wat, heel even je knie aangeraakt. Ik ben toch meteen gestopt toen je aangaf er niet gediend van te zijn? Wie denk je dat je bent? Dit is een homosauna, hier gebeuren dit soort dingen. Als je het niet aankan, ga dan alsjeblieft weg.”

De jongen tikte demonstratief op het bordje naast het bassin: “No sex in the whirlpool”.

“Weet je wat het is met jou, en die generatie van je? Jullie zijn te verwend, en hebben geen idee hoe de dingen in de wereld echt werken,” vervolgde de man.

“Pardon? Wi je wel heel gauw je toon checken? En met dit soort vooroordelen bevestig je alleen maar je eigen ignorance.”

Het was fascinerend om getuige te zijn van deze vinnige woordenwisseling tussen twee generaties. Hoewel gelukkig niet agressief, waren beide partijen aan elkaar gewaagd met hun venijn. Tegelijk vroeg ik me af waar ik eigenlijk stond. Zou ik partij kiezen voor de zogenaamde boomer of juist voor de millennial?

Aan de ene kant heb ik altijd veel bewondering gehad voor babyboomers en hun lef en creativiteit. Zonder babyboomers immers geen verbeelding aan de macht, geen vrije liefde en geen emancipatie. Oh, wat heb ik vaak gewenst eerder te zijn geboren, zodat ik Amsterdam nog mee had kunnen maken toen het een “magies sentrum” was!

Aan de andere kant kan ik me toch ook wel irriteren aan de egocentrische en zelfgenoegzame houding, waarmee sommige boomers neerkijken op mijn generatie, die ze te menen te moeten wegzetten als de Generatie Nix.

Veel ideeën van de millennials spreken me daarentegen aan, en ik heb veel achting voor de nieuwe inzichten die zijn ontstaan door van jongs af aan de kennis van de hele wereld in je broekzak bij je te dragen. Leve de inclusiviteit, het onderkennen van privileges en de vloeibaarheid van gender! Het doet me goed te zien hoe mondig deze generatie is in het opeisen van rechten en het benoemen van onrecht.

Toch is me niet ontgaan dat dit idealisme soms ook kan verworden tot zwart-wit-denken, met sektarische slogans en een humorloze verbetenheid als gevolg. Het beste voorbeeld hiervan lijkt me nog wel de cancel-cultuur, waarbij mensen die ergens van verdacht worden rücksichtslos behandeld worden alsof ze schuldig bevonden zijn.

Ineens valt alles dan stil. Zowel het gesprek als de luchtbellen. De boomer en de millennial kijken me vragend aan. Ze willen weten wat ík hier nou van denk.. Tja..

Ik spreid mijn handpalmen in de lucht, en er ontglipt me tegelijkertijd een schaterlach. Dit blijkt het perfecte moment om het bubbelbad te verlaten en een rondje te gaan lopen, maar niet voordat ik nog één keer op de knop druk die de bubbels weer op gang brengt.

[Deze tekst is ook te beluisteren: HIER, in de rubriek “Moedig Voorwaarts”, binnen aflevering 78 van LGBT+ Radioshow Kulti Kulti, uitgezonden: zaterdag 11 januari 2020]

Was man liebt, das neckt sich.. Meisjes plagen, kusjes vragen. Als je echt van iemand houdt, dan kun je je plaagstootjes veroorloven dan wel laten welgevallen, want je weet wie het zegt.

Liefde en jaloezie verhouden zich tot elkaar als plagen en pesten. De vurige intimiteit is bij allebei even evident, maar bij jaloezie krijgt de kleur een bijna baldadige verzadiging, een bijna gewelddadige intensiteit.

Jaloezie is de geelzucht van de ziel, aldus dichter John Dryden. Of is het eerder het groenogige monster waar Shakespeare het voor hield?

Groen en geel zijn de neontinten van de ergernis. Verhuld, verborgen, opgesmukt of verdund, zijn ze in essentie schreeuwerig fel, doordrenkt van diepe wanhoop.

Luxaflex is een leugen. Jaloezie is niet meervoudig, noch hoogstaand, meegaand of buigzaam. De enige waarheid schuilt in de eigenschap om een donkere schaduw op alles en iedereen te werpen. Oh, the shade!

Oogschaduw. Overdadig, grootschalig aangeboden. Onlangs lanceerden make-up artist Jeffree Star en Youtuber Shane Dawson een gezamenlijke lijn in marketing en mooimakerij, met miljoenenwinsten wereldwijd, binnen een paar minuten tijd.  Het internet der bestellingen brak ervan. De adoratie maakte echter pas op de plaats, en het gif van de jaloezie glipte door de spleten van het succes. Via de sociale kanalen sijpelde de etterende kritiek door. Aantijgingen van racisme, afschuwelijke blackface-fragmenten en andere bijtende verwijten doemden op. Hoewel deels terecht, was het moment wel heel bitter uitgekozen.

Binnen mijn Twitterbubbel borrelt en bruist het rond Bowi, bekend als voetbalminnende jonge homo die het waagde zich uit te spreken tegen de homofobe blaaskakerij in de voetballerij. Wat mij het meest verbaast echter, zijn niet de bedaagd-cynische spreekkoren, maar juist de zure steken van ogenschijnlijk gelijkgestemden, van mensen die op hem lijken. Verscholen in laffe anonimiteit, dan wel over het paard getild, gehuld in een mantel van morele verontwaardiging, wordt zo een jonge activist weggezet als “homonationalist”, zonder enige onderbouwing.

Jaloezie is misschien wel de meest schaamtevolle, en daardoor lelijkste emotie. Verpakt als goedbedoeld advies, vermomd als redelijke kritiek, denken we er vaak nog mee weg te kunnen komen ook, tot we moeten onderkennen dat die ander onze buitensporige gekrenktheid haarfijn doorziet, en we worden ontmaskerd door onze ernst.

De schrijnende pijn achter jaloezie schuilt in de angst er eigenlijk niet toe te doen als mens. In de relatieve vergelijking met de ander, is het heimelijk verpletterende succes van de ander als zout in onze wonden, als een scheur in ons zelfbeeld.

Ook ik ben bij tijd en wijle, soms toch wel enigszins buiten zinnen van kinnesinne. Ik probeer te admireren en te aspireren tot grotere hoogten, maar benijd ondertussen toch al die velen om me heen die intelligenter, positiever, welvarender, daadkrachtiger, creatiever en stabieler zijn dan ik ooit zal zijn.

Tja, om de dichter William Shenstone te citeren, wordt “niets zo algemeen geprezen als mooi weer. Dat komt omdat men dit zonder afgunst kan doen.”

[Deze tekst werd zaterdag 9 november 2019 voorgelezen in het kader van de rubriek “Moedig Voorwaarts” in het radioprogramma Kulti Kulti. Beluister het HIER in aflevering 76!]